Kitaplar | Konular | Çağımız ve Günümüz Meselelerine Fetvalar
TAVAFLA İLGİLİ MESELELER
TAVAF
1 - Soru: Bir kimse tavaf ederken farz namaz için kaamet getirilse ne yapması gerekir?
Cevap: Tavafı bırakıp imama uyar ve namazı tamamladıktan sonra tavafın eksik kalan şartlarını tamamlar.
2 - Soru: Tavaf yapmaya gücü yetmeyen bir hastanın arkadaşları, hasta uyurken onu tavaf ettirseler, tavafının yerine geçer mi?
Cevap: Eğer onlara "Bana tavaf yaptırınız" demiş de ondan sonra uyumuş ise onların yaptırdıkları tavaf geçerli olur. Fakat hasta böyle bir şey söylemiş değilse, arkadaşlarının yaptıracakları tavaf, onun mükellef olduğu tavafın yerini tutmaz.
3 - Behce Fetvalarından: "Hac yapan kimse, (farz olan) ziyaret tavafını terketse hac farizası ödenmiş olmaz" (H.Ec. 1/24)
Açıklama: Ziyaret tavafı, haccın rükünlerinden biridir. Herhangi bir sebep ile terkedilmesi halinde hac eksik kalmış olur. Ne zaman fırsat bulursa yapması gerekir. Şayet Kurban Bayramı'nın üçüncü gününe kadar yapamamış ise, bu gecikmeden dolayı, bir koyun kesme cezası da lazım gelir.
4 - Soru: Hacılar, Kabe'yi tavaf ederlerken "Hatıym"in arkasından dolaşıyorlar. Halbuki burada Kabe köşelerine yaklaşan uçları açık olduğundan buradan dolaşmak da mümkün. Kalabalık zamanlarda bu kısımdan geçilmek suretiyle tavaf yapılsa caiz olmaz mı?
Cevap: Tavafın Hatıym'in arka kısmından yapılması vacibtir. Söylediğiniz şekilde hareket, vacibin terkine yol açmış olacağından caiz değidir. Kalabalık fazla olunca, tavaf dairesi geniş tutulmak suretiyle yapılabilir.
5 - Soru: Hatıym'in Kabe'den sayıldığı ifade edilmektedir. Bu itibarla sadece Hatıym kısmını karşımıza alarak namaz kılmak caiz olur mu?
Cevap: Hatıym'in Kabe'den olduğuna dair rivayet, haber-i ahad kabilindendir. Bu sebeple, sadece o kısmı karşımıza almak suretiyle kılınacak namaz caiz olmaz. Meğer ki Hatıym'e dönüldüğü zaman, aynı zamanda Kabe de karşımıza gelmiş bulunsun. Bu takdirde caiz olur.
6 - Soru: Hacdaki tavaf adı verilen ve Kabe etrafında yedi kere dönmek şart mıdır? Eksik dönülse ne olur?
Cevap: Bir tavaf yedi dönüşle tamam olur. Eksik bırakılırsa tavaf noksan kalır. Farz olan tavaf-ı ziyaretin dört dönüşü farz, geri kalan üç dönüşü ise vacibtir.
7 - Soru: Kaç çeşit tavaf vardır?
Cevap: Beş nevi tavaf vardır:
1- Kudüm tavafı: Mekke-i Mükerreme'ye gelen taşralıların yaptıkları ilk tavaftır. Bu tavaf sünnettir.
2- Umre tavafı: Umre yapan kimsenin yapacağı tavaftır ki, umrenin rüknünden bulunmaktadır.
3- Nafile tavaf: Mekke-i Mükerreme'de bulunan kimselerin her zaman yapabilecekleri tavaftır.
4- Veda tavafı: Hacıların, hac vazifelerini tamamlayıp Mina'dan Mekke'ye indikleri zaman ve memlekete hareket edeceklerinde yapacakları tavaftır ki, vacibtir. Buna "Tavaf-i sader" adı da verilmektedir.
5- Ziyaret tavafı: Arafat'tan Mina'ya dönüldükten sonra şeytan taşlaması, kurban kesilmesi ve tıraş olunmasını takiben yapılacak tavaftır ki, haccın farzlarından bulunmaktadır.
8 - Soru: Kudüm tavafını abdestsiz olarak yaptığını sonradan fark eden kimse ne yapar?
Cevap: Ceza olarak sadaka-i fıtır miktarı parayı bir fakire verir. Bu hatayı cünüp iken yapsa bir koyun kesmesi gerekir. (Nimetü'l-İslam Hac kitabı, s. 71)
9 - Soru: Hacılar, tavafa başlarken daima Hacer-i Esved'in karşısına gelip oradan tavafa başlamaktadır. Başka bir köşesinden başlamak suretiyle yedi şavt yapılmış olsa tavaf tamam olur mu?
Cevap: Her ne kadar yedi şavt ile tamam olursa da, tavafa Hacer-i Esved'in bulunduğu köşeden başlamak vacibtir.
10 - Soru: Tavaftan sonra kılınması vacib olan namazın Makam-ı İbrahim'de kılınması şart mıdır?
Cevap: Şart değil, fakat efdaldir. O mahallin kalabalık olması halinde, Mescid-i Haram'ın diğer yerlerinde de kılınabilir.
11 - Soru: Arafat'ta bulunan kimseler, kendi çadırlarında öğle namazını kıldılar. Bunun peşinden ikindi namazını kılıp cem'u takdim yapmadılar. Bu hareket doğru mu?
Cevap: Bu hareket doğru olup İmam-ı Azam Ebu Hanife Hazretleri'nin ictihadına göre amel etmektir. İmam Muhammed'in ictihadına göre, çadırlarda cemaatle namaz kılanlar öğle ve ikindi namazını öğle vaktinde kılmak suretiyle "Cem u takdim" yapabilirler.
12 - Soru: Hacıların Safa ile Merve arasındaki sa'yleri, dini hüküm bakımından nedir?
Cevap: Vacibtir.
ADETLİ (HAYIZLI) KADININ HACCI
1 - Behce Fetvalarından: "Hayızlı olan kadının Beytullah'ı tavaf etmesi caiz olmaz" (H.Ec. 1/24)
Açıklama: Adeti devam eden bir kadın, tavaftan gayri hac vazifelerinin hepsini yapabilir. Tavafı, ancak temizlendikten sonra ifa edebilir. Farz olan tavafı hayız halinde yapacak olsa, deve veya sığır kesme cezasına çarpılır.
2 - Behce Fetvalarından: "Hayzının devam etmesi sebebiyle (farz olan) tavafı yapamadan memleketine dönen kadının haccı tam olmaz" (H.Ec. 1/24)
Açıklama: Bu durumdaki bir kadının haccındaki bu noksanlığı tamamlaması için senenin müsait bir gününde Mekke-i Mükerreme'ye varıp Kabe-i Muazzama'yı yedi şavt tavaf etmesi gerekir. Bu tavafın zamanınını geciktirdiği için de bir koyun veya keçi kurban etmesi lazım gelir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.