Kitaplar | Konular | Çağımız ve Günümüz Meselelerine Fetvalar
İFTİTAH TEKBİRİ
1 - Behce Fetvalarından; "İftitah tekbiri, namazın şartlarındandır" (H.Ec. 1/9)
Açıklama: Bazı fakihler, iftitah tekbirini namazın rukunlerinden saymıştır. Bir kısmı da namazın şartlarından kabul etmiştir. Fetva, bu tercihten birini dile getirmektedir.
2 - Ali Efendi Fetvalarından: "İmam olan şahsın iftitah tekbirini Kad Kaametissalah denildiği sırada alması efdal olur" (H.Ec. 1/8)
Açıklama: İmamın bu şekilde hareket etmesi, namazın adabındandır. İkamet bittikten sonra başlamasında da bir mahzur yoktur. İmam Ebu Yusuf'un tercihi de budur. İftitah tekbirini bundan daha fazla tehir doğru değildir.
3 - Soru: Namaza başlarken imam olan kimsenin iftitah tekbirinde sesini yükseltmesinin ve elleri kulak hizasına kaldırmasının hikmeti nedir?
Cevap: Namazda imama uyacak kimseler arasında herkes aynı durumda olmayabilir. İçlerinde sağır olan veya âmâ bulunan da vardır. Gözleri görmeyenlere, tekbirde sesi yükselmekle; sağır olanlara da elleri kaldırmakla namaza başlandığı bildirilmiş olur. Bundan başka, dünya işlerini arkaya atmaya ve külli olarak namaza yönelmeye bir işaret de mevcuttur.
4 - Soru: Namaz kılmak için camiye girdiğinde, imamın rükua gitmek üzere bulunduğunu gören kimse, bir taraftan yürürken diğer taraftan kılacağı namaza ve imama uymaya niyet etmiş olsa, bu yürümesi iftitah tekbirinin niyetine yakın olmasına mani olur mu?
Cevap: Olmaz. Bu husustaki engel, yeme ve içme gibi işlere mahsustur. Yürümek, iftitah tekbirinin niyete yakın olmasına engel sayılamaz.
5 - Soru: Namaz kılan kimse iftitah tekbirinin kelimelerinde uzatma yaparsa namaza zarar gelir mi?
Cevap: Sorunuzda kapalılık bulunduğu için "Kelimeler"in üzerinde durmak yerinde olur. Lafza-i celalin hemzesini uzatırsa namazın bozulmasma sebep olur. Lamdaki meddi tabiinin ölçüyü aşmayan uzatılması tabii bir uzatma ve tecvide uygun bulunan bir med olmaktadır. Lafza-i celalin son harfi bulunan "He"yi uzatmak ise, hata edilmiş olmakla beraber, namazı ifsad etmez. "Ekber" lafzının evvelindeki hemze uzatılacak olursa namazı bozar. "Be" harfini uzatır. "Ekbaaar" derse namaz bozulur. Zira bu uzatma şekliyle "Dümbelek" manasına gelmektedir. Ayrıca şeytanın evladından bulunan "Keber" kelimesinin cemilenmiş şekli de olmaktadır.
6 - Soru: İftitah tekbirinde ellerin kulak yumuşağı hizasına kaldırılması tekbirle birlikte mi olacaktır?
Cevap: Bazıları tekbirle birlikte kaldırılacağını söylemişler ise de meşayihin ekserisi önce ellerin kaldırılacağını, sonra tekbirin alınacağını söylemişlerdir. En sahih olan hüküm de budur. (Nimetü'l-İslam, Namazla ilgili bölüm, s. 177 (2) rakamlı not)
7 - Soru: Kadınlar iftitah tekbirini alırken ellerini çenesinin yan taraflarına değdirecekler mi, yoksa sadece omuz hizasına mı kaldıracaklar?
Cevap: Kadınlar, iftitah tekbirini alırken, ellerini sadece omuzları hizasına kaldırırlar.Çeneye değdirilmesi şartı yoktur.
8 - Soru: Bazı imamlar, iftitah tekbirini, ellerini göbeğinin altına bağladıktan sonra bitiriyorlar. Bunun mahzuru var mıdır?
Cevap: İftitah tekbiri, aşağıda başlayıp baş parmaklar kulak hizasına kalktığı zaman bitecektir. Sünnet olan şekli budur. Şemsü'l-eimmetü's-Serahsi, "Meşayihin umumu bu hüküm üzerine birleşmektedir" demektedir. (Feteva-i Hindiye, c. l, s. 76)
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.