Kitaplar | Konular | Çağımız ve Günümüz Meselelerine Fetvalar

ADAK KURBANI

1 - Abdürrahim Fetvalarından: "Zeyd, adak olarak kestiği kurbanın etinden nafakası kendisinin üzerine lazım gelen kimselere yedirse helal olmaz" (H.Ec. 2/161)

Açıklama: Kesilen adağın etinden kişinin evlat ve torunları ile baba, ana, dede ve nine gibi, nafakası kendi üzerine lazım gelen insanlar ve karısı yiyemezler. Bundan istifade, tamamen sayılan kimselerin dışında kalan fakir Müslümanların hakkı olmaktadır. Eğer bu hükmü bilmeyerek veya ihmal ederek yedirmiş olsa, bedelini fakirlere tasadduk etmesi gerekir.

2 - Soru: Bir şarta bağlanmış olan adak, o şart yerine gelmeden yapılabilir mi? Bir misal ile bunu açıklayayım: Falan işim olursa üç gün oruç tutayım dese, o işi hasıl olmadan bu oruçları tutabilir mi?

Cevap: O iş meydana gelmeden tutulacak oruçla, adak yerine gelmiş olmaz. Adağı bağlamış olduğu şartın yerine gelmesini beklemelidir.

3 - Soru: Bu civarda "adak kurbanlarından sadece adak yapan yiyemez" deniliyor. Bu konuda bilgi verir misiniz?

Cevap: Nezir (adak) olarak kesilen kurbandan adayan yiyemediği gibi, anne ve babası, nine ve dedesi, evlat ve torunu ve karısı da yiyemez.

4 - Soru: Bazı kimseler, gerek dağlardaki "türbe" dedikleri taş yığınlarına, gerekse büyük zatların kabrine ziyarete giderler. Adak olarak horoz keserler, çaput bağlarlar, çocuğu olmayanlar çocuk isterler ve hastalıklarına şifa isterler. Bu hususun dinimizdeki yeri nedir? 

Cevap: Bu gibi adetlerin dinimizle bir ilgisi yoktur. Kabir ziyareti, ölüye selam verip onun ruhuna bağışlanmak üzere Kur'an-ı Kerim okumaktan ibarettir. Ölen bir kimseye adak yapmak yoktur. Adaklar Allah (cc) namına adanır ve yerine getirilir. Nezredilen şeyin ibadetler arasında bir benzeri bulunmalıdır. Tavuk ve horoz kurban etmek, Mecusilerin adeti olup, İslamiyette yasaklanmıştır. (Büyük İslam İlmihali, yedinci kitap, madde: 3)

5 - Soru: Bir sığır, bir kişiden yedi kişiye kadar kurban ediliyor. Yedi kişiden altısı kurban niyetiyle kesmek istiyor. Bir kişi de nezir kurbanı olarak ortak olmak arzusunda bulunuyor. Bu kişi, altı şahısla birlikte ortak olup da o sığırı kesebilir mi? Keserse diğerlerinin kurbanı sahih olur mu?

Cevap: Evet, kesebilir. Zira bunların hepsi ibadet hususunda müşterek bulunmaktadır. Çünkü altısı "Udhiyye" kurbanı, biri de "Nezir" kurbanı kesmekte müşterektirler. Ancak, et elde etmek için ortak olmak caiz olmaz.

6 - Soru: Bir şahıs, "Falan kimse benim evime gelirse bir koyun keseyim" dese bu bir adak olur mu?

Cevap: Olmaz. Zira adak olması için "Allah (cc) rızası için" veya "Kurban" tabirlerini kullanmış olmalıdır. Sorunuzda bu ifadelerden hiçbiri bulunmadığından bu söz bir nezir değildir.

7 - Soru: Bir kimse, "Herhangi bir işim olursa, bir koç kurban edeyim" veya "Bir deve kurban edeyim" diyor. Bu kişinin kurbanı yalnız Kurban Bayramı günlerinde mi kesmesi gerekir? Yoksa diğer günlerde de kesebilir mi? Bu adak kurban mı olur, yoksa vacib olan kurban mı olur? 

Cevap: Bu bir adak kurbanı olup bayram günü ile bir ilgisi yoktur. Vaktini belirtmemiş ise dilediği zaman kesmesi caizdir.

8 - Soru: Bir adam şöyle nezretmiş: "Allah (cc) bana mal verir ise her sene vacib olan kurbandan başka bir kurban keseceğim." O kimse bu mal ile bir vasıta almış. Bu adam her sene kurban kesecek mi?

Cevap: Evet, kesmesi gerekir.

9 - Soru: Yeni ev yaptıracak bir kimse (temelin atıldığı sırada) kurban kesiyor. Acaba bunun etinden yiyebilir mi? Bir de ufak bir kaza geçiriyor, bundan zararsızca kurtulduğu için kurban kesiyor. Bunların kesilmesinden önce nezir (adak) yapılmış değil. Bu hususta bizleri aydınlatır mısınız? 

Cevap: Evet, bahsi geçen kurbanların etinden kesen şahıs da yiyebilir.

10 - Soru: Nezir kurbanı hakkında kadın da erkek gibi midir? Yani kadının kestiği adak kurbanının etinden çocukları, ebeveyni ve kocası yiyebilir mi?

Cevap: Nezri yapan, anne ve babası, dede ve nineleri, evlat ve torunları, karı ve koca o adaktan yiyemezler. Kadınla erkek arasında adak hususunda bir fark yoktur.


Konular