Kitaplar | Konular | Dört Incil Farkliliklari ve Celiskileri
a- Muharref İncillerde Hz.Isa'nın Nesebi Konusunda Görülen Çelişkiler
Dört indiden ikisi, Markos ile Yuhanna, Hz.İsa'nın nesebinden hiç bahsetmezler. Diğer iki İncil, Matta İle Luka, onun neşe inden bahsetmekle beraber, verdikleri soy kütüğü bakı-rmıu. n bu iki İncil arasında açık bir çelişki vardır.
305
Matta İncili, Hz.İsa'nın soy kütüğünü Hz.îbrahİm'e kadar götürmekte, ondan ileriye götürmemektedir. Luka incili ise Hz.Isa'nm nesebini Hz.Adem'e kadar ulaştırmaktadır. Mat-ta'da Hz.İsa'dan Hz.İbrahim'e kadar kırk kişi sayılırken, Luka'da elli beş kişi sayılmaktadır. Luka, Hz. İbrahim'den Hz. Adem'e kadar ayrıca yirmi kişi saymaktadır, bu kısım Mat-ta'da yoktur. Luka'nın verdiği soy kütüğünde toplam isim sayısı yetmiş beşe ulaşmaktadır. Burada akla şöyle bir ihtimal gelebilir: Matta'nın vermiş olduğu listede bazı isimler unutulmuş olabilir, Luka, Mattarmn unutmuş olduğu isimleri listesine ilâve ederek sayıyı yetmiş beşe çıkarmış olabilir. Fakat gerçek böyle değildir. Matta'nın birden kırka kadar saymış olduğu isimlerle, Luka'nın birden elli beşe kadar saydığı isimler arasında büyük farklılıklar vardır. Matta'nın, Hz. İsa'nın atası olarak zikrettiği isimlerden yirmi üç tanesini Luka hiç zikretmiyor. Luka'nın, Hz.İsa'nın atası olarak zikrettiği isimlerden otuz sekiz tanesini de Matta hiç zikretmiyor. İki İncilde yer alan iki farklı ve ayrı soy kütüğü vardır ve bunların birbirini tamamlaması imkânsızdır. Bu durumu daha açık bir şekilde göstermek için her iki încîlde verilen soy kütüğünü karşılıklı olarak bir tablo halinde takdim etmemiz mümkündür.
Hz.İsa'nın Ata I an:
Matta inciline göre
l- Yusuf
2-Yakub 3-Mattan 4-Eleazar
5-Eİİud
6-Ahim
Luka İnciline Göre
Yusuf
Heli
Mattat
Levi
Mel ki
Yannay
7-Sadok
Yusuf
8-Azor 9-Elyakim 10-Abiud
Matta tya Amos Nahum
11-Zerubbabcl
Esli
12-ŞeaItiel
13-Yekonya 14-Yoşiya 15-Amon
Naggay Maat
Ma! ta tya Semei n
16-Manasse
Voseh
17-Hizkiya
18-Ahaz
Yoda Yoanaıı
19-Yotam
Risa
20-Uzziya 21-Yoram 22-Yehoşafat 23-Asa
Zerubbabel Şealtiel Neri Mel ki
24-Abiya 25-Rehoboam
Addi Koşam
26-Siileyman 27-Davud
Elmadam Er
28-Yesse 29-Obed
Yeşu Eliezer
30-Boaz
Yorim
31-Salmon
Mattat
32-Nahşon 33-Amminadap 34-Ram
Levi Simeon Yehuda
35-Hetsron
Yusuf
36-Perets
Yon a m
37-Yehuda 38-Yakub
Elyakim Melea
307
306
I
39-İshak
40-ibrahim
41-
42-
43-
44-
45-
46-
47-
48-
49-
50-'
51-
52-
53-
54-
55-
Menna
Martata
Natan
Davud
Yesse
Obed
Boaz
Salmon
Nahşon
Amminadap
Aram
Hetsron
Perets
Yehuda
Yakub
îshak
ibrahim
.Görüldüğü gibi iki listede yer alan isimlerin büyük bir çoğunluğu birbirine uymadığı gibi, uyan isimlerin sıradaki yerleri farklıdır{217).Tabloda açıkça görüldüğü gibi Luka'nın ilâve ettiği İsimler, Matta'nın eksik bıraktığı isimler değildir, iki İncil farklı farklı soy kütükleri vermişlerdir. Burada özellikle Matta'nın verdiği soy kütüğünde Hz. Süleyman, Hz. isa'nın atası olarak zikredilirken, Luka'da Hz. Süleyman'ın kütükte yer almamakta olduğunu belirtmek gerekir.
Aslında her iki İncil, Hz. İsa'nın nesebini vermekle beraber ayrıca onun babasız olarak doğduğunu, annesi Meryem'in, Tan-rfdan hamile kaldığım, Tanrı'nm onun rahmine ruhu üfürmesi ile isa'nın dünyaya geldiğini belirtmişlerdir. Yani bu iki İncile
2İ7) GünayTtimer, Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, Ankara. 1988, s. 154; Kitab-ı Mukaddes, Matla, l : 1-17; Luka, 3 : 23-38
göre Hz.Isa'nm İnsan cinsinden babası yoktur. Buna rağmen İnciller, Hz. isa'nın nesebini annesi Meryem tarafından değil de, üvey babası Yusuf tarafından yürütmektedirler, bu açık bir çelişkidir. Hz.İsa, Yusuf'un oğlu değilse, onun sulbünden meydana gelmemişse, Yusuf nasıl Hz.Isa'nm babası olabiliyor? Hz. îsa Marangoz Yusuf'un sperminden hasıl olmadığı halde bu iki Incilde Yusuf, onun babası sayılarak Hz. İsa'nın soy kütüğüne katılıyor. Hz. isa'ya bir soy kütüğü tesbit edilecekse, bunun üvey baba Yusuf tarafından değil, annesi Hz.Meryern tarafından olması gerekirdi. Eğer ona bir soy kütüğü yazılması gerekli ise, bunun: İsa, Meryem'in oğlu, Meryem, Imran'm kızı{218), İmran... oğlu gibi neseb; Meryem, İmran.-tarafından yürütülmeli idi. Dolayısı ile Matta ve Luka încillerinin, Hz. İsa'ya üvey babası Yusuf tarafından yürütmüş oldukları neseb, gerçekte Hz.İsa'nın nesebi değildir. Bu İndilerin verdikleri soy kütüğü yanlış bir soy kütüğüdür. Bu iki İndideki Hz.İsa Yun soy kütüğü listeleri, aynı İndilerin diğer yerlerindeki haberlerle çelişki göstermektedir(219).
Matta ve Luka indilerinde yer alan soy kütüğü listelerinde Hz. isa'dan Hz. İbrahim'e kadar iki İncilin ittifak edebildiği sadece on sekiz isim vardır. Diğer isimler birbirinden farklıdır. Matta'da kırk isim varken, Luka'da bu isim listesi nasıl elli beşe varabiliyor? Bu İncil yazarları Allah'tan nasıl bir vahiy almışlar ki, birbirlerinden bu kadar farklı şeyler yazabil mislerdir? Matta İncilinin birinci babının 1-17 'nci ayetleri arasında verilen listede Yusuf'un, Hz.İsa'nın babası olduğu söyleniyor. Aynı İncilin aynı babının 18-25'nci ayetleri arasında Hz.Meryem'in Allah'tan nasıl hamile kaldığı anlatılıyor. İnciller arasında çelişki olduğu gibi, bîr incilin aynı babındaki ayetler arasında, aynı bapta, aynı sahifede çelişkilere rast gelmekteyiz. Bundan sonra Hristiyan
218) Kur'an-ı Kerim, Al-i İmran : 34-35
219) Kitab-ı Mukaddes, Matta, l : 18-25 \Luka, 2 : 1-7
308
309
yazarlar dört İncilin, yazarlar tarafından Tanrı'nın vahyi ile yazıldığını ileri sürebiliyorlar.
Hz. isa'nın doğum olayına bağlı olarak Matta ve Luka İndilerinde tesbit edilen diğer bir çelişki, o sırada Roma İmparatoru olan kişi ile, Suriye ve Filistin bölgesi yöneticileri hakkında verilen haberlerdir. Matta ya göre HzJsa'nın doğduğu sırada kral olan kişi Hirodes'tir. O sırada herhangi bir nüfus sayımı sözkonusu değildir. Hirodes, kahinlerin kehaneti yüzünden Yahudilerden doğacak bîr çocuğun kendi tahtını elinden alacağını Öğrenmiştir. "Doğudan gelen bu kahinler, kral Hirodes'e "Yahudilerin kralı olarak doğan çocuk nerede?" dîye sorunca, Hirodes kendi tahtım tehdit eden Hz.îsa'yı öldürmek için aramaya başlamış ve bu yüzden üvey babası, annesi ile birlikte onu Beytlehem'den Mısır'a götürmüştür. Bu habere göre Hz.İsa'nın doğum hadisesi kral Hirodes zamanında cereyan etmiştir(220). Halbuki Luka'ya göre olay daha başka türlü cereyan etmiştir. Ona göre Hz.İsa, Roma imparatoru Augustos zamanında dünyaya gelmiştir. HzJsa'nın üvey babası Yusuf, Yahudiye'nin Beytlehem şehrindendir. Augustos İmparatorluğunun her tarafında nüfus sayımı yapılmasını emretmiş, Yusuf bunun üzerine nişanlısı Meryem'le beraber sayılmak üzere Beytlehem'e gelmiştir. Hz.İsa bu sırada dünyaya gelmiştir. O sırada Roma İmparatorluğunun Suriye valisi Kİrinius'tur. Luka İncilinde Hirodes ismi hiç geçmemekte, dolayısı ile Hirodes yüzünden Mısır'a kaçıştan da bahsedilmemektedir. Aksine bu İncilde nüfus sayımı var, anne ile babanın çocuğu önce Kudüs'e, sonra kendi kentleri Galile'nin Nasıra şehrine götürmeleri var(221). Mat-ta'da Yahudİye'den Mısır'a gidiş ve Mısır'dan Nasıra'ya dönüş varken, Luka'da Beytlehem'den Kudüs'e, Kudüs'ten de Na-
220) Kitab-ı Mukaddes, Matta, 2 : 1-17
221) Kitab-ı Mukaddes, Luka, 1: 1-40
310
sıra'ya dönüş vardır. Matta'da kral Hirodes zikredilirken, Luka'da İmparator Augustos ve vali Kirinius isimleri geçmektedir.
Hz.İsa'nm doğumu hadisesinde Hirodes'in ismini hiç ağzına almayan Luka, daha sonraki bölümlerde ondan bahsetmekte, İmparator Tiberius zamanında Hz. Yahya'nın vaftize başladığı sırada Hirodes'in, Galile'nin dörtte birini yönettiğini haber vermektedir.
Bu noktada sonuç olarak şunu söyleyebiliriz: Hz. İsa Matta'ya göre imparator Tiberius zamanında Hirodes'in krallığı sırasında dünyaya gelmiştir; Luka'ya göre ise imparator Augustos zamanında vali Kirinius döneminde dünyaya gelmiştir. Acaba birbiri ile çelişen bu iki rivayetten hangisi doğrudur?